گؤزل تورکو آدلار 

اسم هر فرد یکی از اسرار آمیزترین کلمات زندگی او محسوب می­شود. شخصیت، روحیات، وعادات هر فرد در اسم او انعکاس می­یابد و وقار و ابهت یک شخص، و یا ذلت و فرودستی او در اسم او نمود می­یابد. از اینرو در اسلام سفارش شده است که پدر و مادر اسامی نیکو برای فرزندانشان انتخاب کنند و در انتخاب اسم نیکو، از اسامی و سمبل­های فرهنگی وطن و سرزمین خود استفاده کنند. در صورتی که پدر و مادر اسم نیکویی برای فرزند خود انتخاب نکنند سفارش شده است که خود شخص به این انتخاب دست بزند. خداوند در آیه­های بسیاری از قرآن کریم به قوم و قبیلة پیامبر اکرم قسم یاد می­کند و همواره او را به حفظ فرهنگ قومی و ملی او ترغیب می­نماید. اسم هر فرد هر چقدر با اسامی محلی و ملی او هماهنگ باشد، به همان اندازه شخصیت آن فرد با الگوهای جامعه هماهنگ بوده و در موفقیت­های او در آینده و اعتماد به نفس او تأثیر خواهد گذاشت و او را به فردی محبوب و مورد اعتماد جامعه بدل خواهد نمود. آذربایجان سرزمین آتش، کوه­های سر به فلک کشیده، سرزمین بزرگمردان تاریخ و در یک کلام مهد فرهنگ و تمدن است و این فرهنگ و تمدن غنی در اسامی ملی آذربایجان نمود می­یابند. بیایید با انتخاب اسامی تورکی و آذربایجانی برای کودکانمان در بالندگی و رشد شخصیتی او سهیم شویم و اگر تا بحال برای خود اسم نیکویی برآزندة نام آذربایجان انتخاب نکرده­ایم، بیش از این دیر نکنیم.

 

الفبای تورکی آذربایجانی:

تورکی آذربایجانی دارای 9حرف صدادار(A, E, Ə, Ý, I, O, Ö, U, Ü) و23حرف بی صدا و درمجموع 32حرف میباشد. حروف بیصدای آن عبارتند از: (B, C, Ç, D, F, G, Ð, H, J, K, L, M, N, P, Q, R, S, Þ, T, V, X, Y, Z).

معادل­های  الفبای عربی و لاتین در جدول زیر آمده است:

L

K

J

I

Ý

H

Ð

G

F

Ə

E

D

Ç

C

B

A

Latýn

ل

ک

ژ

یـ

ای

هـ

غ

گ

ف

اَ

اِ

د

چ

ج

ب

آ

عرب

Z

Y

X

V

Ü

U

T

Þ

S

R

Q

P

Ö

O

N

M

Latýn

ز

ی

خ

و

او

او

ت

ش

س

ر

ق

پ

اؤ

او

ن

م

عرب

 

مثال: Cücə (جوجه)، Çiçək (چیچک)، Gözəl (گؤزل)، (آغ)، Qara (قارا)، Þal (شال)، Xal (خال)، Yas (یآس)، Jurnal (ژورنال)، Ördək (اردک)، Üzüm (اوزوم)، Orman (اورمان)، Ulduz (اولدوز)، Əl (اَل).

در شمارش 1 تا 10 در تورکی هر 9 حرف صدادار وجود دارد: bir، iki، ، dort، beþ، altý، yeddý، səkkiz، doqquz، on

اوغلان آدلاری

سای

آد

آنلام

آد

1

آلیشان

شعله ور

Alýþan

2

آلپار

جوانمرد

Alpar

3

آلپاتای

از بزرگان سکایی

Alpatay

4

آلپای

قهرمان ماه

Alpay

5

آلتای

زادگاه تورک­ها

Altay

6

آنار

با فهم

Anar

7

آرات

جسور

Arat

8

آراز

بزرک قوم آز

Araz

9

آرکان

کمند

Arkan

10

آرکو

پادشاه دلاور

Arko

11

آرتابای

سپهسالار

Artabay

12

آرتان

زمان طلوع خورشید

Artan

13

آرتون

جدی

Artun

14

آسلان

شیر

Aslan

15

آشین

از قهرمانان مبارز تورک تبار ایلامی

Aþýn

16

آتابای

پدر محتشم

Ata Bay

17

آتاسال

پدرانه

Ata Sal

18

آتاسای

حرمت کننده به  بزرگان

Ata Say

19

آتالار

نیاکان

Atalar

20

آتالای

مشهور

Atalay

21

آتامان

سردار

Ataman

22

آتار

سپیدی صبح – نام پسر بابک

Atar

23

آتای

مشهور

Atay

24

آتایار

یاور پدر

Atayar

25

آتیلا

سردار بزرگ هون

Atila

26

آتیللا

معروف

Atilla

27

آتیشان

جنگجو

Atýþan

28

آوشار (افشار)

از قبایل تورکها

Avþar

29

آیار

دلگشا

Ayar

30

آیارشن

شادمان

Ayarþən

31

آیدین

روشن

Aydýn

32

آیدینای

ماه روشن

Aydýnay

33

آیتان

ناطق

Aytan

34

آیواز

نام پسر خوانده کوراغلو

Ayvaz

35

آذرتاش

سنگ آذرین

Azərtaþ

36

بابک

بزرگمرد تاریخ آذربایجان

Babək

37

باریش

صلح

Barýþ

38

بایسال

 

همچو بیگ

Baysal

39

بایسان

مشهور به دارا بودن

baysan

40

بویوک

بزرگ

Böyük

41

بولوت

ابر، از شعرای آذربایجان

Bulut

42

دالغین

متفکر

Dalðýn

سای

آد

آنلام

آد

 

43

داشقین

پرهیجان

Daþqýn

 

44

دومان

مِه

Duman

 

45

ائل آتا

پدر ایل

El Ata

 

46

ائل بای

سرور ایل

El Bay

 

47

ائل دنیز

دریای دل

El Dəniz

 

48

ائلخان

بزرگ ایل

El Xan

 

49

ائلمان

سمبل ایل

El Man

 

50

ائلمار

افتخار ایل

El Mar

 

51

ائل سو

آب ایل

El Su

 

52

ائل شاد

شادی ایل

El Þad

 

53

ائل شن

سرور ایل

El Þən

 

54

ائل تورک

کسیکه از تورکها باشد

El Türk

 

55

ائلیانار

دلسوز ایل

El Yanar

 

56

ائلیار

یاور ایل

El Yar

 

57

اَرسال

مرد صفت

Ərsal

 

58

اَرسالان

پهلوان

Ərsalan

 

59

اَرسان

جوانمرد

Ərsan

 

60

اَرسوی

از تبار دلیرمردان

Ərsoy

 

61

گؤکسل

آسمانی

Göksəl

 

62

حاکان

خاقان، فرمانروا

Hakan

 

63

هارای

فریاد

Haray

 

64

ایلحان

امپراطور

Ýlhan

 

65

ایلقار

عهد و پیمان

Ýlqar

 

66

کایار

حرمت، شرف

Kayar

 

67

کایماز

محکم

Kaymaz

 

68

اودائل

از تبار آتش

Od El

 

69

اُختای

همچو تیر

Oxtay

 

70

اؤلمز

فناناپذیر

Ölməz

 

71

اؤزگور

خودمختار

Özgür

 

72

اؤزمان

با شخصیت

Özman

 

73

سویداش

هم نژاد

Soydaþ

 

74

سوی تورک

ترک نژاد

Soy Türk

 

75

سؤنمز

همیشه فروزان

Sönməz

 

76

تانریسال

الهی، خدایی

Tanrýsal

 

77

تارکان

محترم

Tarkan

 

78

تایمان

جوان و برنا

Tayman

 

79

تایماز

پابرجا

Taymaz

 

80

طغرل

شاهین

Töðrol

 

81

یالچین

تخته سنگ بزرگ

Yalçýn

 

82

یانار

سوزان

Yanar

 

83

یاشار

همیشه زنده

Yaþar

 

84

ییلماز

نترس

Yýlmaz

 








 

 

 

 

 

قیز آدلاری 

سای

آد

آنلام

آد

1

آغ بنیز

سفید رو

Að Bənýz

2

آغ سوی

پاک نژاد

Að Soy

3

آلما

سیب

Alma

4

آلتون آی

ماه طلایی

Altun Ay

5

آنی

خاطره

Aný

6

آنیت

یادواره

Anýt

7

آنیتای

همچو خاطرة شیرین

Anýtay

8

آداک

عهد و پیمان

Arak

9

آرای

سحر

Aray

10

آرایلی

پاک همچو ماه

Araylý

11

آرزی

آرزو

Arzý

12

آسئنا

شجاع دل

Asena

13

آسو

اسب رمیده

Asu

14

آسیا

آسیا، سرزمین تورک­ها

Asya

15

آی میتای

ماه و زیبای تورک­های ماد

Ay Mýtay

16

آی سوی

ماه نژاد

Ay Soy

17

آی تک

همچو ماه

Ay Tək

18

آی تورک

تورک ماه رو

Ay Türk

19

آیاتای

شبیه ماه

Ayatay

20

آیدا

در ماه

Ayda

21

آیلا

هالة ماه

Ayla

22

آیلان

روشن و واضح

Aylan

23

آیلار

ماه­ها

Aylar

24

آیناز

ناز همچو ماه

Aynaz

25

آیپارا

تکة ماه

Aypar

26

آیسال

شبیه ماه

Aysal

27

آیسان

ماه صفت

Aysan

28

آی سیلا

ماه وطن

Aysýla

29

آیشین

ماه رو

Ayþýn

30

جانسین

زندگی بخش

Cansýn

31

دانسئو

عاشق سپیده دم

Dansev

32

دویسال

با احساس

Duysal

33

ائل جان

جان و دل ایل

El Can

34

ائلناز

عزیر ایل

El Naz

35

ائلچین

فدای ایل

Elçin

36

گؤزل

زیبا

Gözəl

37

گونر

سپیده دم

Günər

38

گونش

خورشید

Günəþ

39

هونر

هنر، بزرگ هونها

Hünər

40

ایپک

ابریشم

Ýpək

41

کینا

خیالی

Kýna

42

کونول

قلب

Könül

43

قارادنیز

دریای بزرگ

Qara Dəniz

سای

آد

آنلام

آد

 

44

قوتسال

مقدس

Qutsal

 

45

لاچین

مرغ شکاری، شاهین

laçýn

 

46

مارال

گوزن

Maral

 

47

ماویش

چشم آبی

Maviþ

 

48

نازدنیز

دریای ناز و عشوه

Naz Dəniz

 

49

ناز پری

پری ناز و قشنگ

Naz Pəri

 

50

نازای

ماه ناز

Nazay

 

51

نازبنیز

دارای صورت ناز

Nazbəniz

 

52

نازلی

دختر با ناز و عشوه

Nazlý

 

53

پتک

کندو

Pətək

 

54

پینار

چشمه

Pýnar

 

55

سانال

مشهور، خیالی

Sanal

 

56

سانای

ماه نام، مشهور به ماه

Sanay

 

57

ساناز

بی همتا

Sanaz

 

58

ساناز

نادره

Sanaz

 

59

سانلی

مشهور

Sanlý

 

60

سارای

ماه زرد

Saray

 

61

سارین

ترانه

Sarýn

 

62

سایا

یکرنگ و بی­ریا

Saya

 

63

سایالی

متشخص

Sayalý

 

64

سایلاو

برگزیده

Saylav

 

65

سئودا

عشق

Sevda

 

66

سئویل

لایق محبت

Sevda

 

67

سئوگی

محبت

Sevgi

 

68

سئوگول

دوست داشتنی

Sevgul

 

69

سئویم

عشق

Sevim

 

70

سحر

صبحگاه

Səhər

 

71

سن آی

تو ماه هستی

Sən Ay

 

72

سیلا

وطن

Sýla

 

73

سیزاک

آبی که از صخرة کوه­ها می­تراود

Sýzak

 

74

سولما

شاداب

Solma

 

75

سولماز

ابدی

Solmaz

 

76

سونای

آخرین ماه

Sonay

 

77

تانسو

شبنم

Tansu

 

78

توران

سرزمین بزرگ تورک­ها

Turan

 

79

تورکان

لقب شاهزاده­های قدیم تورک

Turkan

 

80

تومروس

ملکة آذربایجانی که سر کوروش را از تن جدا کرد.

Tümrüs

 

81

تورکای

ماه تورک­ها

Türkay

 

82

اولدوز

ستاره

Ulduz

 

83

یالقیز

تنها

Yalqýz

 

84

یاشین

برّاق، درخشان

Yaþýn

 

85

یاشین آی

ماه درخشان

Yaþýn Ay

 

86

یئنی آی

هلال ماه، ماه نو

Yeni Ay

 








                                             م.پ (پاشا)

 

پنجشنبه 26 آذر 1394