بیوگرافی استاد یحیی شیدا

شاعران نامدار و پر آوازه ی آذربایجان بسیارند که از جایگاه والایی در ادبیات آذربایجان داشتند.  یکی از این اساتید بزرگ استاد یحیی شیدا می باشد . وی در سال 1303 در شهر تبریز چشم به جهان گشود ، پدرش حسن یوزباشی چرندابی از مبارزین انقلامشروطه بود.
استاد تحصیلات ابتدایی را در مدرسه جامی گذرانده و سپس وارد مدرسه ادب در رشته ریاضی می شود اما بعدا تغییر رشته داده و وارد هنرستان در رشته مکانیک می شوند ولی دوباره هنرستان را رها کرده و وارد مدرسه فردوسی می شوند و دیپلم ادبی را در آن مدرسه اخذ می نمایند.
پس از دوره متوسطه در سن 24 سالگی در سال 1327 وارد عالم مطبوعات می شود و در روزنامه (آزادمرد) به عنوان سردبیر به نوشتن مقالات سیاسی ، اجتماعی می پردازد و بعدها در روزنامه  مهد آزادی نوشتن صفحه ترکی را به دست می گیرد.
استاد شیدا مسلط به زبانهای عربی ، فارسی ، ترکی ، آلمانی بود . استاد غیر از کار مطبوعاتی  به نوشتن شعر نیز مشغول بو د که از 19 سالگی شروع به شعر گفتن کرده و از بدعت گذاران دنیای شعر محسوب می شود که قایل به سبک خاصی نبوده و بیشتر سبک ها و روش ها را در سرودن شعر امتحان کرده اند و شعر هایش در مورد وطن پروری و دفاع از انسانهای محروم می باشد. از معروفترین اشعار استاد می توان به شعر ساری کوینک اشاره کرد که به گفته خود استاد از شعر (( بهجت آباد خاطیره سی )) استاد شهریار الهام گرفته اند و البته استاد شهریار نیز خود علاقه بسیاری به این شعر داشته اند .این شعر سمبولیک از اشعار موفق استاد می باشد که در سال 1343 به صورت نوار کاست در همه جا پخش شد که حتی به خارج از مرزها نیز رسیده بود و مضمون آن در مورد اصول تشکیلات شاه و ساواک می باشد .
شعر ساری کوینک :
آی خسته قوش، آواره گزیرسن ، بو دیاری
زنداندی ، قفسدی ، چمی ، باغی ، باهاری 
گوزله اوزونو ، آوچو دور هریانی بو ، یوردون
قوزغون کیمی دوردگوزلو گزیر ، کورپه شکاری
فرصت دالیسیجا گزیری ، ال یئری تاپسا
ویران قویاجاق یوردونو ، آی کوینه یی ساری 
تیک اوز یووانوی ، قویما سنه ال تاپا اووچو
سن بو یووانین مالکی سن ،  قانگیه باری
جهد ایله کی ، جان قورتاراسان ، اووچو الیندن
دوشسن تورا،  فریاد ائله مه چک ، بو فشاری
گولشنده کی ، یوخ ذوق و صفا ، آی ساری کوینک
قاچ - قاچ بو یئرین زهریلی دور ، داری و نداری 
دیللنسن اگر ، اوچو ائده ر قانینا غلطان
اوچسان آ یازیق ! تیر جفا ، قلبینی یاری
مین فیرتینا قالخیب ، دویه جک باشینا طوفان
هر کیمده اولا داغ کیم تمکین و ویقاری
گلسه نه قدر درد و بلا داغ کیمی دور باخ !
آیدیندی بو سوز ، توستو گئده ر گویچه یه ساری
ایستر سنی آوچو اوزونه رام ائده ، آمما
ایقودا گورر آج تویوغ البتده کی ، داری
بو یاخشی مثل دیر کی ، بیزم ائلده دئیه رلر :
<<باخ بیر آشاغی ، باخما اوزوندن ده یوخاری >>
غم -غصه کیچیک قلبینی گر دویسه ، سیخیلما
بو گونده کئچه ر آخیری ، غملرده قوتاری
اوندا کی دوغار گون ، یاییلار عالمه بیردن
اوندا کی قارا دان یئری صبح اولجاق آغاری 
داغی - داشی آسوده خیالیله گزه رسن
گولشنده نه شاختا گوره سن ، داغدا نه قاری 
ظولمون ائوی ویران اولی ، ظالیم دوشر الدن
قان دورماز ، اگر کس سه پیچاق قیرسا داماری
بختین قاپیسی ایندی قیفیللانسا ، داریخما !
هر بیر قیفیلین واردی طبیعت ده آچاری
اوز جانیویلن اویناما بو عرصه ده <<شیدا >>
لیلاج دغلباز ایله ، قیزدیرما قوماری
استاد شیدا عضو انجمن نویسندگان باکو بودند و دارای دکترای افتخاری ادبیات از این مرکز دانشگاهی بودند.استاد پس از سالها تلاش در عرصه مطبوعات و ادبیات سرانجام در 28 مهرماه سال 90 دار فانی را وداع گفت و در قطعه هنرمندان وادی رحمت به خاک سپرده شد.
 از آثار و تالیفات ایشان عبارتند از :
خاطره ها و بدیهه گویی ها و ساری کوینک (سئچیلمیش شعرلر) ، در زوایای تاریخ « نثر» ، « تلواسه ها » ،  قصاید ، غزلیات ، پسر خان ( رمان ) ، دریای متلاطم ، جنایات زن یا شاهکارهای طبیعت (در زوایای ادبیات ) ، ادبیات اوجاغی در سه جلد ، اودلار وطنی، اودلی سوزلر،میرزاعلی معجزین یاپیلمامیش شعرلری،بی ریانین اورک سوزلری اشاره کرد .


آردینی اوخو
شنبه 13 تیر 1394
بؤلوملر : یحیی شیدا,